Agile teams zijn in hoge mate zelf-organiserend en zelfsturend.
Door Agile te werken kan snel ingespeeld worden op veranderende behoeften bij stakeholders of andere veranderingen.
Dit verklaart voor een groot deel de groeiende populariteit van het Agile adagium en de onderliggende frameworks om Agile in te richten gebaseerd op Scrum en Kanban methodieken.
Maar onder welke omstandigheden floreert deze manier van werken? En wat voor gevolgen heeft dit voor de wijze waarop we invulling aan leiderschap in organisaties?
Kenniswerk wordt steeds meer in teams georganiseerd. De reden hiervoor is simpelweg dat werkzaamheden steeds gecompliceerder en daardoor moeilijker is voor individuen om alle kennis en vaardigheden zelf te beheersen.
Uit onderzoek is gebleken dat kennisteams meer baat hebben bij gedeeld leiderschap, waarin teamleden om de beurt als leider optreden om gezamenlijk besluiten te kunnen maken. Dit is geheel in lijn met gedachte van Agile en Scrum, waarbij de verantwoordelijkheid van hoe het team haar doelen bereikt bij het team zelf ligt. Dit is het tegenovergestelde van de meer traditionele manager, die precies bepaalt hoe de werknemers hun dag invullen en alle besluiten zelf neemt.
De drie kenmerken van de werkomgeving die het beste passen bij gedeeld leiderschap zijn afhankelijkheid, creativiteit en complexiteit. Als teamleden in hoge mate afhankelijkheden hebben binnen de teamwerkzaamheden, neemt de behoefte aan goede communicatie en samenwerking toe.
Op dezelfde manier profiteren creatieve werkzaamheden van gedeeld leiderschap, doordat creativiteit gebaat is bij input van meerdere individuen en geen baat heeft bij hiërarchie. Kenmerkend voor creatieve werkzaamheden is dat er steeds naar nieuwe oplossingen voor problemen gezocht moet worden.
Tot slot ziet men dat hoe hoger de complexiteit, hoe meer teams en organisaties gebaat zijn bij gedeeld leiderschap. Dit komt doordat de kans dat iemand een expert kan zijn op alle relevante gebieden afneemt zodra de complexiteit toeneemt.
Voldoen jouw werkzaamheden niet aan bovenstaande kenmerken? Dan kun je de vraag stellen of gedeeld leiderschap de oplossing is, of dat het team juist meer gebaat is bij traditionelere vormen van leiderschap. In deze gevallen zal Agile ook minder goed toepasbaar zijn.
Met andere woorden, Agile vraagt om een andere moderne kijk op leiderschap en heeft zo haar plaats in de leiderschapstheorie.
Bron:
Leadership Style and Team Processes in Self-Managed Teams – Stephanie T. Solansky (2008) – Journal of Leadership & Organizational Studies v14 (4)
